Η ΕΚΘΕΣΗ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ: ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ ΥΦΙΣΤΑΝΤΑΙ ΠΙΕΣΕΙΣ

Στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βραχυπρόθεσμων προοπτικών για τις γεωργικές αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εν λόγω τακτική δημοσίευση παρουσιάζει μια γενική και ανά τομέα επισκόπηση των τελευταίων τάσεων και των περαιτέρω προοπτικών για τις αγορές αγροδιατροφικών προϊόντων. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει διαταράξει σημαντικά τις παγκόσμιες γεωργικές αγορές. Το γεγονός αυτό έχει δημιουργήσει μεγαλύτερη αβεβαιότητα όσον αφορά τη μελλοντική διαθεσιμότητα σιτηρών και ελαιούχων σπόρων και έχει επιφέρει πρόσθετη αστάθεια στις ήδη τεταμένες αγορές. Η ΕΕ είναι σε μεγάλο βαθμό αυτάρκης όσον αφορά τα τρόφιμα, με τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα στον αγροδιατροφικό τομέα, ενώ η ενιαία αγορά της ΕΕ αναμένεται και πάλι ότι θα αποδείξει την ικανότητά της να απορροφά τους κραδασμούς. Τα προτεινόμενα μέτρα για την αύξηση της παραγωγής αροτραίων καλλιεργειών της ΕΕ θα επιτρέψουν στους γεωργούς να αυξήσουν την έκταση σποράς αραβοσίτου, ηλίανθου και πρωτεϊνούχων καλλιεργειών. Κατά συνέπεια, η συγκομιδή της ΕΕ το 2022 μπορεί να είναι πολύ καλή για τα σιτηρά και τους ελαιούχους σπόρους, υπό την προϋπόθεση ότι θα επικρατήσουν κανονικές καιρικές συνθήκες. Η παραγωγή σιτηρών στην ΕΕ προβλέπεται να ανέλθει σε 297,7 εκατ. τόνους όσον αφορά τη συγκομιδή του 2022. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες ανησυχίες σχετικά με την οικονομική προσιτότητα λόγω των υψηλών τιμών της αγοράς και των πληθωριστικών τάσεων. Για παράδειγμα, ο αυξανόμενος πληθωρισμός και τα έξοδα παραγωγής είναι πιθανό να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στις τιμές καταναλωτή όσον αφορά τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ενώ η κατανάλωση τυριού και βουτύρου ενδέχεται να συνεχίσει να αυξάνεται ελαφρά, η χρήση σκόνης γάλακτος στη μεταποίηση αναμένεται να μειωθεί. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με συγκεκριμένες αγορές, ανατρέξτε στη σχετική είδηση και στην έκθεση.

Νέα Μονάδα Αιγοπροβατοτροφίας

Επίσκεψη στην νέα Μονάδα Αιγοπροβατοτροφίας στην επαρχία Λάρνακας και συγκεκριμένα στην κοινότητα Τερσεφάνου, πραγματοποίησε τις προηγούμενες ημέρες, ο Γενικός Γραμματέας του «Παναγροτικού», Τάσος Γιαπάνης.

Στη νέα μονάδα θα φιλοξενηθούν σε πρώτη φάση 450 ζώα και μέχρι το τέλος Καλοκαιριού θα αυξηθούν στα 750, σύμφωνα με το έργο που έχει εγκριθεί. Πρόκειται για παραγωγικά ζώα δηλαδή άνω του ενός έτους που είναι σε θέση να γεννούν άλλα ζώα και να παράγουν γάλα και όχι για μικρότερες ηλικίες.

Χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης

Η μονάδα δημιουργήθηκε μέσω συγχρηματοδότησης που αφορά το Μέτρο 4.1 του Π.Α.Α. του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, του Υπουργείου Γεωργίας του 2014-21.

Σε δήλωση του ο Γενικός Γραμματέας του «Παναγροτικού», ανέφερε ότι «η αύξηση του ζωικού πληθυσμού των Αιγοπροβάτων αλλά και η αύξηση του Αιγοπρόβειου γάλακτος, είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε προς όφελος του γενικού καλού της Κύπρου μας. Οφείλουμε ως κράτος να στηρίξουμε την Αιγοπροβατοτροφία».

Χαλούμι…

Όσον αφορά στην διαβούλευση που γίνεται για βελτίωση του φακέλου του χαλουμιού και αύξηση του αιγοπρόβειου γάλακτος, αυτές οι μονάδες που δημιουργούνται βοηθούν για τους στόχους της ποσόστωσης, βάση του φακέλου που εγκρίθηκε ως Προϊόν Ονομαστικής Προέλευσης (ΠΟΠ).

Σε συνδυασμό με την μονάδα αυτή, παρόμοια σχέδια προχωρεί ήδη το Τμήμα Γεωργίας, σε νέα προκήρυξη αξίας 37 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία προκήρυξη, πάλι θα δώσει βάρος στο θέμα της αιγοπροτοτροφίας, με σκοπό την αύξηση του πληθυσμού των ζώων και του γάλακτος, αξίας 15 εκατομμυρίων ευρώ που αφορούν στην μεταβατική περίοδο 2022-2023.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Αξίζει να αναφερθεί πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τον περασμένο Απρίλιο, ότι καταχωρεί το τυρί Χαλλούμι ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), προστατεύοντας με τον τρόπο αυτόν την συγκεκριμένη ονομασία από την απομίμηση και την αντιποίηση σε ολόκληρη την ΕΕ.

Μόνο το Χαλούμι που παράγεται στην Κύπρο, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του προϊόντος, επιτρέπεται πλέον να φέρει την καταχωρισμένη ονομασία, με προφανή οικονομικά οφέλη για τη νήσο.

Το κυπριακό προϊόν που έχει μεγάλη ζήτηση είναι ημίσκληρο τυρί, το οποίο κατασκευάζεται από μείγμα αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος, ή εξ ολοκλήρου από αιγοπρόβειο γάλα και μπορεί να ψηθεί στη σχάρα ή στο τηγάνι. Έχει άσπρο χρώμα και σημαντικό χαρακτηριστικό του είναι ότι δεν λειώνει στην υψηλή θερμοκρασία που αναπτύσσεται κατά το ψήσιμό του.

Με την εφαρμογή του σχετικού Κανονισμού από την 1η Οκτωβρίου του 2021, την ονομασία «χαλλούμι» παίρνουν μόνο προϊόντα που παράγονται στην Κύπρο και τηρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές. Επιτυγχάνεται, έτσι, η προστασία του εθνικού αγροτικού μας προϊόντος από απομιμήσεις και από κατάχρηση της επωνυμίας του, σε ολόκληρη την ΕΕ και σε άλλες χώρες με τις οποίες η ΕΕ διατηρεί διμερείς εμπορικές συμφωνίες.

Η Νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική

Ήξερες ότι η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική θα δώσει έμφαση σε σύγχρονα θέματα που αφορούν τη γεωργία, θα στοχεύσει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και θα προωθήσει την καινοτομία και την χρήση των νέων τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας;

Η Κοινή Αγροτική Πολιτική θεσπίστηκε το 1962 και εξελίχθηκε με την πάροδο των ετών ώστε να ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες και τις ανάγκες τις γεωργίας και των πολιτών.

Οι νέες νομοθετικές προτάσεις για το μέλλον της ΚΑΠ για την περίοδο 2021-2027 παρουσιάστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 1η Ιουνίου 2018 μετά από δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε ένα χρόνο νωρίτερα.

Η νέα ΚΑΠ θα στοχεύει σε σύγχρονα θέματα τα οποία σχετίζονται με τη γεωργία και θα βασιστεί στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων που επηρεάζουν την αγροτική παραγωγή όπως η κλιματική αλλαγή. Ταυτόχρονα, η νέα ΚΑΠ θα εξακολουθήσει να στηρίζει τους γεωργούς, εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα  του γεωργικού τομέα.

Συγκεκριμένα, η νέα ΚΑΠ βασίζεται στους πιο κάτω 9 στόχους:

• Εξασφάλιση δίκαιου εισοδήματος για τους γεωργούς
• Αύξηση της ανταγωνιστικότητας
• Εξισορρόπηση της ισχύος στην αλυσίδα τροφίμων
• Δράση για την κλιματική αλλαγή
• Προστασία του περιβάλλοντος
• Διατήρηση των τοπίων και της βιοποικιλότητας
• Ενθάρρυνση της ανανέωσης των γενεών
• Τόνωση των αγροτικών περιοχών
• Προστασία της υγείας και της ποιότητας των τροφίμων

Μάθε περισσότερα εδώ

Το μέλλον της ΚΑΠ: Οι γυναίκες στη γεωργία

Η συμβολή των γυναικών που ζούν και εργάζονται στις αγροτικές περιοχές της Ευρώπης διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για το μέλλον, την διατροφή και το περιβάλλον μας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 30% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση το διαχειρίζονται γυναίκες.

Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται στη γεωργία αυξάνεται, η αύξηση αυτή παραμένει αργή. Το 2005, περίπου το 27% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της ΕΕ-28 το διαχειρίζονταν γυναίκες με το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης να έχει προέλθει από την διεύρυνση της ΕΕ από το 2004, με τις χώρες ανατολικά να έχουν περισσότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις από τις δυτικές.

Επίσης, εκτός από το μειωμένο ποσοστό των γυναικών που ασχολούνται με την γεωργία, το μέγεθος των εκμεταλλεύσεων που διαχειρίζονται οι γυναίκες είναι αρκετά μικρότερο σε σχέση με τους άντρες. Το μέσο μέγεθος εκμετάλλευσης για τις εκμεταλλεύσεις που διαχειρίζονται οι γυναίκες είναι 6,4 εκτάρια, λιγότερο από το ήμισυ των 14,4 εκταρίων για τις εκμεταλλεύσεις που διαχειρίζονται οι άνδρες.

Τι μπορεί λοιπόν να κάνει η ΕΕ για να βοηθήσει να ενθαρρύνει περισσότερες γυναίκες να εργαστούν στον τομέα της γεωργίας;

Τα περισσότερα από τα μέτρα που υποστηρίζονται ή χρηματοδοτούνται από την ΕΕ αποσκοπούν στο να καταστήσουν την γεωργία ένα ελκυστικότερο επάγγελμα τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άντρες, στηρίζοντας εισοδηματικά τους γεωργούς με πρόσθετη στήριξη  στους νέους γεωργούς. Επίσης, οι σύγχρονες γεωργικές τεχνικές και η χρήση της τεχνολογίας στη γεωργία έχουν ως στόχο να ενθαρρύνουν την ενασχόληση με την γεωργία.

Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου αντιμετωπίζεται επίσης μέσω των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής: οι χώρες της ΕΕ υποχρεούνται να αναλύουν την κατάσταση των γυναικών στις αγροτικές περιοχές και να λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα των αναλύσεων αυτών κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης.

Περισσότερες πληροφορίες για την εκστρατεία «Μάθε για την ΚΑΠ»: www.learnaboutcap.com

Πράσινη Άμεση Ενίσχυση

Η καλλιεργήσιμη γη αγγίζει περίπου το 50% της έκτασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι γεωργοί διαχειρίζονται την ύπαιθρο και τα τοπία της Ένωσης και εφοδιάζουν τους καταναλωτές με ποιοτικά και ασφαλή τρόφιμα σε προσιτές τιμές.

Η γεωργία, ωστόσο, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα κλιματικά φαινόμενα, την κατάσταση του περιβάλλοντος, τη βιοποικιλότητα και την ποιότητα του νερού ενώ οι γεωργοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του περιβάλλοντος.   

Έτσι, πέρα από τις Βασικές Ενισχύσεις οι οποίες στηρίζουν εισοδηματικά τους γεωργούς, η Κοινή Αγροτική Πολιτική μέσω της «Πράσινης Άμεσης Ενίσχυσης» (ή ενίσχυση «οικολογικού προσανατολισμού») στηρίζει τους γεωργούς που υιοθετούν ή συνεχίζουν να εφαρμόζουν γεωργικές πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον. Η «Πράσινη Άμεση Ενίσχυση»  στοχεύει στη διατήρηση των ειδικών χαρακτηριστικών της Ευρώπης αναφορικά με το τοπίο, τους φυσικούς πόρους και τη βιοποικιλότητα.

Συγκεκριμένα, οι χώρες της ΕΕ οφείλουν να διαθέτουν το 30 % της εισοδηματικής τους στήριξης στον «οικολογικό προσανατολισμό».

Οι γεωργοί λαμβάνουν την πράσινη άμεση ενίσχυση εάν συμμορφώνονται με τρεις υποχρεωτικές πρακτικές που αφορούν:

1. Τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών – Η μεγαλύτερη ποικιλία φυτών ενισχύει την ανθεκτικότητα του εδάφους και των οικοσυστημάτων.
2. Τη διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων – Οι βοσκότοποι βοηθούν στην παγίδευση του διοξειδίου του άνθρακα και προστατεύουν τη βιοποικιλότητα.
3. Τη διάθεση του 5 % της αρόσιμης γης σε περιοχές που ωφελούν τη βιοποικιλότητα – περιοχές οικολογικής εστίασης (ΠΟΕ) – για παράδειγμα, δέντρα, θάμνοι ή εκτάσεις σε αγρανάπαυση που βελτιώνουν τη βιοποικιλότητα και τους οικότοπους.

Οι γεωργοί βιολογικών καλλιεργειών λαμβάνουν αυτομάτως ενίσχυση οικολογικού προσανατολισμού για την γεωργική τους εκμετάλλευση, καθώς θεωρείται ότι παρέχουν περιβαλλοντικά οφέλη μέσω της φύσης της εργασίας τους.

Περισσότερες πληροφορίες για την «Πράσινη Άμεση Ενίσχυση» μπορείτε να βρείτε εδώ: https://bit.ly/2TsccN7

Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία για ανάδειξη στην πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο

Η μεγαλύτερη πρόκληση και ευκαιρία της εποχής που διανύουμε είναι να γίνουμε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο μέχρι το 2050. Για αυτό τον σκοπό η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, μία φιλόδοξη δέσμη μέτρων που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα μπορούσε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης να αποκομίσουν οφέλη από τη βιώσιμη μετάβαση σε πράσινες λύσεις.

Τα μέτρα περιλαμβάνουν στήριξη τόσο για τη μείωση των εκπομπών όσο και τις επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία αιχμής, με στόχο τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης.

Υποστηριζόμενη από επενδύσεις σε πράσινες τεχνολογίες, βιώσιμες λύσεις και νέες επιχειρήσεις, η Πράσινη Συμφωνία μπορεί να αποτελέσει μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ. Η συμμετοχή και η δέσμευση του κοινού και όλων των ενδιαφερόμενων μερών έχει καθοριστική σημασία για την επιτυχία της.

Πάνω απ’ όλα, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για μια δίκαιη και κοινωνικά εξισορροπημένη μετάβαση σε μία Ευρώπη φιλική προς το περιβάλλον. Ο σκοπός είναι κανένα άτομο και καμία περιφέρεια να μην μείνει έξω από τη μεγάλη αυτή αλλαγή που θα μας οδηγήσει σ’ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας.

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα βελτιώσει την ευημερία και την υγεία των πολιτών και των μελλοντικών γενεών. Πολλά είναι τα πλεονεκτήματα για τους ιδιώτες, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Ανάμεσα στα οφέλη είναι ο καθαρότερος αέρας, η καθαρότερη ενέργεια, νερό και έδαφος, οι επαναχρησιμοποιούμενες ή ανακυκλώσιμες συσκευασίες, λιγότερα απορρίμματα, πιο υγιεινά τρόφιμα με λιγότερα φυτοφάρμακα και λιπάσματα, οι καλύτερες δημόσιες συγκοινωνίες και περισσότερα σημεία φόρτισης για ηλεκτροκίνητα οχήματα.

Η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος επηρεάζουν όλους τους ανθρώπους. Γι’ αυτό χρειάζεται μια παγκόσμια λύση.

Η ΕΕ δεσμεύεται να δώσει το παράδειγμα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και να αξιοποιήσει τη διπλωματία, το εμπόριο και την αναπτυξιακή συνεργασία για να προωθήσει τη δράση για το κλίμα, καθορίζοντας έτσι πρότυπα βιώσιμης ανάπτυξης σε όλες τις παγκόσμιες αξιακές αλυσίδες.

Προστασία του περιβάλλοντος μέσω της ΚΑΠ

Ένα υγιές φυσικό περιβάλλον είναι απαραίτητο για την διατήρηση του γεωργικού τομέα της ΕΕ. Ωστόσο, οι γεωργικές πολιτικές και πρακτικές διαδραματίζουν επίσης όλο και σημαντικότερο ρόλο στη διατήρηση ενός υγιούς φυσικού περιβάλλοντος.

Περίπου το ήμισυ της γης της ΕΕ αξιοποιείται για την γεωργία. Η διαχείριση της γεωργικής γης συνέβαλε στην δημιουργία και διατήρηση μιας πλούσιας ποικιλίας τοπίων και οικοτόπων, συμπεριλαμβανομένου ενός μωσαϊκού δασικών εκτάσεων, υγροτόπων, άγριων ειδών και εκτεταμένων εκτάσεων ανοιχτής υπαίθρου.

Η οικολογική ακεραιότητα και η αξία των φυσικών τοπίων κάνουν επίσης τις αγροτικές περιοχές ελκυστικές για να ζήσει κάποιος, να εργαστεί και να τις επισκεφθεί.

Από την άλλη πλευρά, οι ακατάλληλες γεωργικές πρακτικές μπορούν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στους φυσικούς πόρους, όπως π.χ. τη ρύπανση του εδάφους, του νερού και του αέρα, κατακερματισμό των οικοτόπων, απώλεια άγριας βλάστησης.

Η ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών ανησυχιών στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) βασίζεται στην διάκριση μεταξύ της εξασφάλισης ενός βιώσιμου τρόπου γεωργίας με την αποφυγή επιβλαβών για το περιβάλλον γεωργικών δραστηριοτήτων παρέχοντας κίνητρα για περιβαλλοντικά επωφελή δημόσια αγαθά και υπηρεσίες.

Για τη διασφάλιση βιώσιμων γεωργικών δραστηριοτήτων, οι γεωργοί υποχρεούνται να σέβονται κοινούς κανόνες και αρχές για τη διατήρηση του περιβάλλοντος. Οι κοινοί κανόνες και αρχές είναι υποχρεωτικοί και αποτελούν τη βάση για να διασφαλιστεί το γεγονός ότι η γεωργική δραστηριότητα διεξάγεται με βιώσιμο τρόπο.

Η ΚΑΠ για να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αγοράς συμβαδίζει με την περιβαλλοντική συνείδηση, η οποία αντανακλάται μέσα από τέσσερα είδη μέτρων:

• Μέτρα που στοχεύουν στην σταθερότητα της αγοράς ή στη στήριξη του εισοδήματος με θετικές δευτερεύουσες επιπτώσεις στο περιβάλλον ή ακόμα συμβάλλουν στη διατήρηση των περιβαλλοντικά επωφελών δομών ή τύπων γεωργίας.
• Μέτρα που στοχεύουν στην στήριξη του εισοδήματος, με σκοπό να συμβάλουν στην επιβολή υποχρεωτικών περιβαλλοντικών απαιτήσεων και στην αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”.
• Μέτρα με στόχο την ενθάρρυνση της παροχής περιβαλλοντικών υπηρεσιών σε εθελοντική βάση (περιβαλλοντικά μέτρα).
• Μέτρα που στοχεύουν στην διευκόλυνση της συμμόρφωσης με τις υποχρεωτικές περιβαλλοντικές απαιτήσεις ή αντισταθμίζουν το σχετικό οικονομικό μειονέκτημα που απορρέει από ένα περιβάλλον περιβαλλοντικών απαιτήσεων (π.χ. Natura 2000)

Η προστασία του περιβάλλοντος περνά μέσα κι από την προστασία κι αξιοποίηση των δασών του κάθε κράτους. Με κονδύλια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, στην Κύπρο, για το 2018, εγκρίθηκαν προς χρηματοδότηση 106 δασικά έργα περιλαμβάνοντας δασώσεις, έργα πρόληψης πυρκαγιών, κατασκηνωτικούς και εκδρομικούς χώρους, σημεία θέας και μονοπάτια της φύσης.

Πέντε κυπριακά προϊόντα, προστατευόμενα από την ΕΕ

Η πολιτική ποιότητας της ΕΕ στοχεύει στην προστασία των ονομάτων συγκεκριμένων προϊόντων για την προώθηση των μοναδικών χαρακτηριστικών τους, που συνδέονται με τη γεωγραφική τους προέλευση καθώς και με την παραδοσιακή τεχνογνωσία.

Στο πλαίσιο του συστήματος αυτού, τα ονόματα των προϊόντων που καταχωρούνται ως γεωγραφικές ενδείξεις προστατεύονται νόμιμα έναντι απομίμησης και κακής χρησης εντός της ΕΕ και σε τρίτες χώρες όπου έχει υπογραφεί ειδική συμφωνία προστασίας.

Για όλα τα συστήματα ποιότητας, οι αρμόδιες αρχές κάθε κράτους μέλους της ΕΕ λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των καταχωρημένων ονομασιών στην επικράτειά τους. Πρέπει επίσης να αποτρέπουν και να σταματούν την παράνομη παραγωγή ή εμπορία προϊόντων που χρησιμοποιούν ένα τέτοιο όνομα.

Οι μη ευρωπαϊκές ονομασίες προϊόντων μπορούν επίσης να εγγράφονται ως γεωγραφικές ενδείξεις εάν η χώρα καταγωγής τους έχει διμερή ή περιφερειακή συμφωνία με την ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει την αμοιβαία προστασία των εν λόγω ονομάτων.

Τα ονόματα διαφόρων προϊόντων (κρασί, τρόφιμα, αρωματισμένοι οίνοι και αλκοολούχα ποτά), που παράγονται σε πολλές χώρες εκτός της ΕΕ, όπως η Κολομβία ή η Νότια Αφρική, προστατεύονται.

Στην Κύπρο υπάρχουν πέντε προϊόντα που έχουν καταχωρησθεί στην ΕΕ. Το Κολοκάσι Σωτήρας έχει καταχωρησθεί ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης – ΠΟΠ. Το Γλυκό Τριαντάφυλλο Αγρού, τα Κουφέτα Αμυγδάλου Γεροσκήπου, το Παφίτικο Λουκάνικο και το Λουκούμι Γεροσκήπου έχουν καταχωρηθεί ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη – ΠΓΕ.

Τι σημαίνει Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης;

Η ένδειξη ΠΟΠ για ένα προϊόν είναι στην ουσία η ονομασία η οποία ταυτοποιεί ένα προϊόν το οποίο παράγεται, μεταποιείται και παρασκευάζεται σε καθορισμένη γεωγραφική περιοχή βάσει καθορισμένων προδιαγραφών, με τις πρώτες ύλες παραγωγής του να προέρχονται και αυτές από τη δεδομένη γεωγραφική περιοχή, ενώ η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του να είναι άμεσα συνδεδεμένα με την εν λόγω περιοχή.

Τι σημαίνει Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη;

Η ένδειξη ΠΓΕ είναι η ονομασία που ταυτοποιεί ένα προϊόν το οποίο έχει παραχθεί ή μεταποιηθεί ή προπαρασκευαστεί σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή βάσει καθορισμένων προδιαγραφών, χωρίς όμως τα συστατικά παραγωγής/ παρασκευής του να προέρχονται κατ ‘ανάγκη από την εν λόγω γεωγραφική περιοχή, ενώ η ποιότητα, η φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό του συνδέεται άμεσα με τη δεδομένη περιοχή.

Υπάρχει ωστόσο και μια τρίτη ένδειξη, αν και δεν έχουμε προϊόντα στην Κύπρο που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Πρόκειται για τα Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα – ΕΠΙΠ που αφορούν γεωργικά προιόντα και τρόφιμα με παραδοσιακό χαρακτήρα, είτε στη σύνθεση είτε στα μέσα παραγωγής.

Ευχάριστα νέα από την ΕΕ για τους παραγωγούς ελαιολάδου

Τα σημαντικά αποθέματα σε επίπεδο ΕΕ και οι συνεχιζόμενες καλές συγκομιδές δημιούργησαν ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην ευρωπαϊκή αγορά ελαιολάδου, με αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών. Λόγω αυτής της ιδιαιτέρως δύσκολης κατάστασης στην αγορά, η ΕΕ θα προσφέρει ενίσχυση ιδιωτικής αποθεματοποίησης παρθένων ελαιολάδων για τη σταθεροποίηση των τιμών.

Λόγω της πλεονάζουσας προσφοράς μετά τη συγκομιδή 2018/19, οι τιμές τους τελευταίους μήνες στην ισπανική, ελληνική και πορτογαλική αγορά ήταν ιδιαίτερα χαμηλές. Για παράδειγμα, η τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου που σημειώθηκε στα μέσα Οκτωβρίου στην Ισπανία ήταν 33% χαμηλότερη από τον πενταετή μέσο όρο. Ομοίως, η τιμή του ελληνικού παρθένου ελαιολάδου ήταν 13,5% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας. 

Τα εξαιρετικά υψηλά αποθέματα σε επίπεδο ΕΕ που εκτιμώνται στους 859 χιλιάδες τόνους για το 2018/19 σε συνδυασμό με τη μέση παραγωγή που αναμένεται για το 2019/20, απειλεί να πιέσει την αγορά ελαιολάδου στην ΕΕ.

Το σχέδιο ιδιωτικής αποθεματοποίησης θα βοηθήσει στην άμβλυνση της πίεσης, συμβάλλοντας στην εξισορρόπηση της αγοράς.

Για να έχει αποτέλεσμα η ενίσχυση στην ιδιωτική αποθεματοποίηση, οι ποσότητες που επωφελούνται από την ενίσχυση θα πρέπει να παραμείνουν σε αποθεματοποίηση για τουλάχιστον 180 ημέρες. Επιπλέον, η ελάχιστη ποσότητα ανά προσφορά είναι 50 τόνοι.

Προσφορά για ενίσχυση μπορούν να υποβάλουν μόνο τα κράτη μέλη που παράγουν, όπως η Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, η Κύπρος, η Μάλτα, η Πορτογαλία και η Σλοβενία. 

Η ΕΕ ενθαρρύνει τις γυναίκες να ασχοληθούν με τη γεωργία

Η γεωργία εξακολουθεί να είναι ένα κατά κύριο λόγο ανδροκρατούμενο επάγγελμα, ωστόσο, το ποσοστό των γυναικών που διαχειρίζεται γεωργικές εκμεταλλεύσεις αυξάνεται με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς. 

Τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία (από την Eurostat, 2013) δείχνουν ότι, κατά μέσο όρο, το 30% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων σε όλη την ΕΕ το διαχειρίζονται γυναίκες, ενώ στην Κύπρο το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 23% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

Επιπρόσθετα, τα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο το 4,9% των αγροτών κάτω των 35 ετών είναι γυναίκες, σε σύγκριση με το 6,4% των ανδρών. Από την άλλη, η πλειοψηφία των αγροτών ηλικίας άνω των 65 ετών με ποσοστό που ανέρχεται στο 40% είναι γυναίκες, συγκριτικά με το 27,6% του ανδρικού πληθυσμού.

Ενώ τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν σαφώς ότι αυτοί που χειρίζονται τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις εξακολουθούν να είναι άνδρες, τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι γυναίκες είναι εξαιρετικά δραστήριες στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, είτε σε οικογενειακές εκμεταλλεύσεις (σχεδόν το 40%) είναι γυναίκες είτε ως εργάτριες σε γεωργικές εκτάσεις γης (37%).

Η ΕΕ, μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), θέλοντας να ενθαρρύνει περισσότερες γυναίκες να ασχοληθούν επαγγελματικά με την γεωργία, τους παρέχει ουσιαστική στήριξη. Τα περισσότερα από τα μέτρα που υποστηρίζονται ή χρηματοδοτούνται από την ΕΕ αποσκοπούν στο να καταστήσουν τη γεωργία ένα ελκυστικότερο επάγγελμα και για τα δύο φύλα, με την εισοδηματική στήριξη των γεωργών, την πρόσθετη στήριξη στους νέους γεωργούς, ενώ οι σύγχρονες γεωργικές τεχνικές με τη βοήθεια δορυφόρων και ρομπότ την καθιστούν επίσης πιο ελκυστική για όλους.

Τέλος, η ίση προσέγγιση των δύο φύλων στον γεωργικό τομέα αντιμετωπίζεται μέσω προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης που χρηματοδοτούνται μέσω της ΚΑΠ: Οι χώρες της ΕΕ υποχρεούνται να αναλύουν την κατάσταση των γυναικών στις αγροτικές περιοχές και να λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα των αναλύσεων αυτών κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης (κάτι που ξεπερνά τον ρόλο των γυναικών στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις αλλά αγγίζει ένα ευρύ φάσμα πτυχών της αγροτικής ζωής).