Υποκύπτουμε σε οικονομικά συμφέροντα σε βάρος των αιγοπροβατοτρόφων
Η Νέα Αγροτική Κίνηση αποτελεί μια από τις 5 αναγνωρισμένες Οργανώσεις του Αγροτικού Κινήματος και είναι η μοναδική που λειτουργεί με καθεστώς Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης για αποτελεσματικότερο έλεγχο. Ιδρύθηκε το 2012 για να καλύψει το κενό που άφησε η διάλυση της οργάνωσης «ΠΟΑ Αγροτικής».
Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Αγροτικών Οργανώσεων «Copa Cojeca» και έχει ως βασικό της σκοπό την εξυπηρέτηση του αγροτικού κόσμου και την βελτίωση του βιοτικού του επιπέδου μέσω της βελτίωσης του γεωργικού τομέα με σεβασμό στο περιβάλλον και της ανάπτυξης του συνεταιριστικού πνεύματος μεταξύ των γεωργών.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Πρόεδρος της «Νέας Αγροτικής Κίνησης» (ΝΑΚ), που πρόσκειται στην ΕΔΕΚ, Τάκης Χριστοδούλου, απαντά μεταξύ άλλων για την αγροτική οικονομία, τα προβλήματα των γεωργών και τα όσα προέκυψαν το τελευταίο διάστημα για το χαλούμι και τις εξαγωγές του.
1. Ποια θα λέγατε ότι είναι η υφιστάμενη κατάσταση αγροτικής οικονομίας της Κύπρου;
-Η Κυπριακή γεωργία, αν και αντιμετωπίζει σήμερα διάφορα προβλήματα και αδυναμίες, εν τούτοις έχει και αρκετά πλεονεκτήματα και δυνατά σημεία.
Στα αρνητικά στοιχεία θα αναφέρω τον μικρό και πολυτεμαχισμένο γεωργικό κλήρο, το ανάγλυφο του εδάφους, την γήρανση των γεωργών, την απροθυμία των νέων να ασκήσουν το γεωργικό επάγγελμα, το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης, την γεωγραφική θέση μακριά από τις μεγάλες Ευρωπαϊκές αγορές και την μειωμένη ανταγωνιστικότητα. Αυτά για μένα αποτελούν τα κύρια μειονεκτήματα.
Από την άλλη, πιστεύουμε ότι συγκεντρώνει και αρκετά πλεονεκτήματα όπως είναι οι ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες, η πρωιμότητα στην παραγωγή βασικών προϊόντων, η ισχυρή θέση ορισμένων κλάδων της, ο Τουρισμός, η πολιτιστική κληρονομιά, η παράδοση, η βιοποικιλότητα, η γραφικότητα του τοπίου, οι δεσμοί της κοινωνίας με την ύπαιθρο και διάφορα άλλα.
Αυτά ακριβώς τα δυνατά σημεία είναι που ευελπιστούμε και είμαστε αισιόδοξοι πως θα τα εκμεταλλευτούμε σωστά ώστε να υπερσκελίσουν τα μειονεκτήματα και με τον τρόπο υπερβούμε τον σκόπελο.
2. Μπορούν τα Κυπριακά Γεωργικά Προϊόντα να ανταγωνιστούν τα εισαγόμενα;
-Η μειωμένη ανταγωνιστικότητα είναι το αποτέλεσμα του ψηλού κόστους παραγωγής, της μεγάλης απόστασης από τις μεγάλες αγορές και μιας σειράς διαρθρωτικών προβλημάτων. Για τον λόγο αυτό, ως οργάνωση, σε συνεργασία τόσο με το υπόλοιπο αγροτικό κίνημα όσο και με τις εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες αλλά και με τον ιδιωτικό τομέα, προσπαθούμε να προωθήσουμε τις απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές και την προώθηση από τη μια της παραγωγής ποιοτικών προϊόντων τα οποία να έχουν και τον χαρακτήρα της μοναδικότητας , και από την άλλη της εξάλειψης της εκμετάλλευσης των αγροτών μας από τους διάφορους εμπλεκόμενων στην αλυσίδα της διάθεσης των γεωργικών μας προϊόντων. Ήδη, και με δική μας πρωτοβουλία, προωθήθηκαν διάφορες νομοθεσίες όπως για πάταξη των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, του θεσμού των Λαϊκών Αγορών και άλλες. Έχουμε την ισχυρή πεποίθηση ότι, παράλληλα και την προσαρμογή μας στην Νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική της Ε.Ε., θα πετύχουμε τελικά τους στόχους μας στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
3. Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι της Νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής και με ποιο τρόπο κατά την άποψη σας θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της Κυπριακής Γεωργίας;
-Σε ότι αφορά την περίοδο 2023-27, η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), θα διαρθρωθεί γύρω από εννέα βασικούς στόχους. Οι στόχοι αυτοί θα εστιάζουν σε κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιδιώξεις, και θα αποτελέσουν τη βάση στην οποία οι χώρες της ΕΕ θα καταρτίσουν τα στρατηγικά τους σχέδια.
Οι στόχοι αυτοί αναφέρονται:
*Στη διασφάλιση βιώσιμου γεωργικού εισοδήματος μετά από διαπίστωση ότι οι γεωργοί κέρδιζαν κατά μέσο όρο μόλις λιγότερο από το μισό της αμοιβής που θα είχαν σε άλλες θέσεις εργασίας.
*Στην υποστήριξη βιώσιμων γεωργικών εισοδημάτων και της ανθεκτικότητας σε ολόκληρη την Ένωση, για την βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας, με συνδυασμό των μέτρων που απαιτούνται για την επίτευξη του βασικού στόχου της στήριξης του βιώσιμου γεωργικού εισοδήματος.
*Στην Αύξηση της ανταγωνιστικότητας ώστε να αναιρεθούν οι πιέσεις που ασκούνται στη βάση των γεωργικών πόρων λόγω της αύξησης της ζήτησης τροφίμων και της βιομηχανικής ζήτησης, η οποία οφείλεται στις δημογραφικές μεταβολές και στις μεταβολές του διαθέσιμου εισοδήματος σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από περιορισμένους πόρους και αβέβαιο κλίμα.
*Στην ενίσχυση της θέσης του γεωργού στις αξιακές αλυσίδες μέσω μέτρων όπως η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των γεωργών, η αύξηση της διαφάνειας της αγοράς και η εξασφάλιση αποτελεσματικών μηχανισμών κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών
*Στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής με στόχο η γεωργία της ΕΕ να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη συμβολή της εκπλήρωσης των δεσμεύσεων όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
*Στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας και στη διατήρηση των οικοτόπων και των ειδών που εξαρτώνται από την γεωργία.
*Στην ανανέωση των γενεών δεδομένου ότι ένας δυναμικός γεωργικός τομέας χρειάζεται εξειδικευμένους και καινοτόμους νέους γεωργούς για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κοινωνίας.
*Στη μείωση της φτώχειας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές
*Στην απλούστευση των διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας με στόχο να επιτευχθεί η υψηλότερη δυνατή αποτελεσματικότητα.
Οι προκλήσεις στην γεωργία
4. Μιλώντας για τον αγροτικό τομέα στην Κύπρο, ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα;
-Λαμβάνοντας υπόψη τα αδύνατα σημεία του τομέα της κυπριακής γεωργίας, όπως τα έχουμε αναφέρει, θα μπορούσε να πει κάποιος πως οι μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η κυπριακή γεωργία είναι να μπορέσει να ανταπεξέλθει στον ολοένα και πιο πολύ εντεινόμενο ανταγωνισμό και την επερχόμενη κλιματική αλλαγή. Η ενίσχυση των επενδύσεων σε φυσικό και ανθρώπινο κεφάλαιο με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας σε όλους τους τομείς της γεωργικής παραγωγής, η επικέντρωση στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων με συγκριτικό πλεονέκτημα, η προτεραιότητα στην έρευνα και την καινοτομία των μεθόδων παραγωγής και τα αυξημένα κίνητρα για παραμονή των νέων στην ύπαιθρο, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την επιβίωση της. Γίνεται αντιληπτό πως, η υιοθέτηση και ορθή εφαρμογή των αρχών της Νέας ΚΓΠ θα βοηθήσει σημαντικά στην αλλαγή των δεδομένων.
5. Όσον αφορά τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης, ποια σημεία θα λέγατε ότι χρήζουν βελτίωσης; Ποιες επενδύσεις πρέπει να γίνουν;
-Τόσο με το Υπουργείο Γεωργίας και τον Υπουργό προσωπικά, όσο και με τον Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών και τον Επίτροπο βρισκόμαστε σε συνεχή διαβούλευση για τα διάφορα μέτρα. Μέσω αυτής της διαδικασίας και της εκπροσώπησης μας στα διάφορα θεσμικά όργανα μας παρέχεται η δυνατότητα παρεμβάσεων κατά τη διαμόρφωση των προτάσεων και για τον λόγο αυτό θεωρούμε ότι τα μέτρα μας ικανοποιούν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ένα από τα πρώτα μελήματα της δικής μας οργάνωσης ήταν πάντα και συνεχίζει να είναι η διαμόρφωση πρόσθετων μέτρων και η παραχώρηση πρόσθετων κινήτρων για καλύτερη οργάνωση των γεωργών, ιδιαίτερα στον τομέα της εμπορίας των γεωργικών προϊόντων. Είναι ίσως ο μοναδικός τομέας για τον οποίο αναμένουμε κάτι περισσότερα από το κράτος.
6. Πως σχηματίζεται το μέλλον του αγροτικού τομέα; Τι πρέπει να αλλάξει ώστε περισσότεροι νέοι να στραφούν προς τον πρωτογενή τομέα;
-Το μέλλον του αγροτικού τομέα κάτω από τις σημερινές συνθήκες δεν αναμένεται να είναι εύκολο. Όμως πρέπει να επιβιώσει και θα επιβιώσει. Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι οι επενδύσεις σε κεφάλαια, τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό. Παράλληλα, είναι αναγκαίες και διαρθρωτικές αλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών ώστε, από τη μια να ενδυναμωθεί ο τομέας της έρευνας προς εξεύρεση καινοτόμων τεχνολογιών και νέων προϊόντων, και από την άλλη να ενισχυθούν οι υπηρεσίες γεωργικών εφαρμογών με τους ειδικούς να μετακινηθούν από τα γραφεία στο χωράφι μαζί με τους αγρότες. Σημαντική είναι επίσης η παραπέρα σύνδεση της έρευνας με τις γεωργικές εφαρμογές.
7. Ποια η θέση της Νέας Αγροτικής Κίνησης σε σχέση με τις πρόσφατες συζητήσεις και διαφωνίες αναφορικά με το χαλούμι και τις προωθούμενες τροποποιήσεις του φακέλου;
-Η θέση μας για το ζήτημα αυτό είναι ξεκάθαρη όπως ήταν από την αρχή και παραμένει αναλλοίωτη. Θεωρούμε απαράδεκτη την οποιαδήποτε απόπειρα οποιουδήποτε να αλλοιώσει τον φάκελο για ένα βασικό προϊόν, όπως είναι το Χαλούμι, υποκύπτοντας σε απαιτήσεις προς εξυπηρέτηση των οικονομικών συμφερόντων άλλων παραγωγικών τάξεων και σε βάρος μιας από τις πιο μειονεκτικές ομάδες γεωργών όπως είναι οι αιγοπροβατοτρόφοι. Ιδιαίτερα μάλιστα για το γεγονός ότι η έγκριση του χαλουμιού ως προϊόντος ΠΟΠ δόθηκε μόλις πριν από 5 μήνες ως αποτέλεσμα προσπαθειών τριών Υπουργείων και σύσσωμου του Αγροτικού Κινήματος που κράτησαν περισσότερο από 10 χρόνια. Η διαφοροποίηση των ποσοστών του γάλακτος αποτελεί για εμάς κόκκινη γραμμή και θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για την αποτρέψουμε.
