Χαρούπι και προϊόντα μεταποίησης
Με επιτυχία διοργανώθηκε η Ημερίδα που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Κύπρου, με τίτλο «Γενετικοί, αγροπεριβαλλοντικοί και τεχνολογικοί παράγοντες που διαμορφώνουν τη σύσταση και την ποιότητα στο χαρούπι και στα προϊόντα μεταποίησης του».
Μιλώντας στον χαιρετισμό του ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστας Καδής ανέφερε πως αποδέχθηκε με ιδιαίτερη χαρά την πρόσκληση να παραστεί και να απευθύνει χαιρετισμό στην ημερίδα.
«Η σημερινή ημερίδα παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον γιατί προβάλλει ερευνητικά αποτελέσματα πρακτικού ενδιαφέροντος, που απορρέουν κυρίως από τις δράσεις του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, στο πλαίσιο του Προγράμματος BLACKGOLD «Χαρούπι, o μαύρος χρυσός της Κύπρου, η επιστήμη συναντά τη βιομηχανία», το οποίο συντονίζει το Πανεπιστήμιο Κύπρου» όπως είπε.
Σύμφωνα με τον Κώστα Καδή, το Υπουργείο Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος αποδίδει τεράστια σημασία στην προώθηση καλλιεργειών προσαρμοσμένων στις ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες της Κύπρου, στο πλαίσιο της αειφόρου αγροτικής ανάπτυξης και της προσαρμογής στις συνθήκες που επιφέρει η παγκόσμια κλιματική αλλαγή.
«Η χαρουπιά αποτελεί αναμφίβολα μοναδικό γενετικό πόρο, με μακρά παράδοση προσαρμογής σε εδαφοκλιματικές συνθήκες όπου δύσκολα ευδοκιμούν άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες. Για αιώνες, η κυπριακή ύπαιθρος καλυπτόταν από σημαντικές εκτάσεις με χαρουπώνες, που δημιουργήθηκαν από τους κύπριους αγρότες με την επιλογή και τον εμβολιασμό άγριων δένδρων. Η χαρουπιά διασυνδέθηκε άμεσα με το αγροπεριβαλλοντικό ανάγλυφο της Κύπρου καθώς και με την ιστορία και παράδοση των τοπικών κοινοτήτων. Η συλλογή και εξαγωγή χαρουπιών αποτέλεσε διαχρονικά μια από τις σημαντικότερες πηγές γεωργικού εισοδήματος. Η Κύπρος εδραιώθηκε ως μια εκ των κυριότερων παραγωγικών χωρών και το κυπριακό χαρούπι απολάμβανε μεγάλης εκτίμησης για την ποιότητά του. Παράλληλα, η μεταποίηση των χαρουπιών προσέδιδε πρόσθετο εισόδημα στις τοπικές κοινωνίες και συνέβαλλε στην κάλυψη των διατροφικών αναγκών του πληθυσμού με προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας».
Πρόσθεσε μάλιστα πως μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η στροφή της κυπριακής γεωργίας σε εντατικές καλλιέργειες υψηλών εισροών, με μεγάλες απαιτήσεις σε άρδευση, λίπανση και φυτοπροστασία, σήμανε μια περίοδο εγκατάλειψης και υποβάθμισης της χαρουποκαλλιέργειας και επέφερε δραματική μείωση στον όγκο εξαγωγών του προϊόντος και των υποπροϊόντων του. «Οι νέες καλλιέργειες εξασφάλισαν γρήγορα αυξημένο γεωργικό εισόδημα, το οποίο ωστόσο συνοδεύτηκε από μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα που τις κατέστησε μη αειφόρες. Παράλληλα, η παγκοσμιοποίηση της εμπορίας γεωργικών προϊόντων κατά τις τελευταίες δεκαετίες επέφερε σημαντικό κλονισμό στην ανταγωνιστικότητα των νέων καλλιεργειών και σταδιακή αποψίλωση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου ως χώρας παραγωγής.
Υπό το φάσμα της κλιματικής αλλαγής, οι συνθήκες καθιστούν επιτακτική την επαναξιολόγηση της χαρουποκαλλιέργειας σε συστηματική βάση και την περαιτέρω ανάπτυξη τεχνογνωσίας στο πεδίο της καλλιέργειας και της μεταποίησης. Η στροφή αυτή άλλωστε επιβάλλεται και από τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αποτυπώνονται στην Πράσινη Συμφωνία και ειδικότερα στην «Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα» και στη νέα στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», οι οποίες αποσκοπούν σε ένα πιο δίκαιο και βιώσιμο διατροφικό κύκλο, που θα ωφελεί την υγεία των ανθρώπων, θα ανταμείβει ικανοποιητικά παραγωγούς και εμπόρους, ενώ παράλληλα θα προστατεύει το περιβάλλον. Η χαρουποκαλλιέργεια είναι απόλυτα συμβατή με τις στρατηγικές αυτές γιατί έχει περιορισμένες απαιτήσεις σε εισροές φυτοπροστασίας, λίπανσης και άρδευσης, παράγοντας που της προσδίδει χαρακτηριστικά αειφορίας. Πέραν από την αγροπεριβαλλοντική αξία της χαρουποκαλλιέργειας, ανεξάντλητη είναι και η προοπτική μεταποίησης του χαρουπιού για την παραγωγή προϊόντων υψηλής διατροφικής, γαστρονομικής και φαρμακευτικής αξίας. Η ανάπτυξη τέτοιων προϊόντων αυξάνει την αξία και ανταγωνιστικότητα των κυπριακών προϊόντων στο διεθνές εμπόριο».
Ο Υπουργός Γεωργίας εξήγησε επίσης πως για τους λόγους που ανέφερε, το Υπουργείο του στηρίζει δράσεις όπως η σχετική Ημερίδα, οι οποίες προβάλλουν άμεσα τη σημαντική δραστηριότητα που έχει επιδείξει το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών στον χαρακτηρισμό της ποιότητας των κυπριακών χαρουπιών και της παραλαβής καινοτόμων προϊόντων μεταποίησής τους.
«Τα αποτελέσματα της ερευνητικής δραστηριότητας του Ινστιτούτου αναμένεται να λειτουργήσουν ως εφαλτήριο για την περαιτέρω ανάπτυξη της καλλιέργειας και της μεταποίησης του χαρουπιού» τόνισε.
Κατέληξε τέλος πως αναμένει με ενδιαφέρον τα συμπεράσματα της ημερίδας.
