Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), που θα ισχύει μετά το 2027, με στόχο μια πιο απλή, στοχευμένη και μελλοντικά προσανατολισμένη προσέγγιση. Η ανανεωμένη ΚΑΠ παραμένει κεντρικός άξονας στον προϋπολογισμό της ΕΕ, διασφαλίζοντας τη διατροφική ασφάλεια και τη βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών σε όλη την Ευρώπη.
Εγγυημένη στήριξη για τους αγρότες
Η νέα ΚΑΠ διατηρεί τα βασικά της εργαλεία αμετάβλητα, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους Ευρωπαίους αγρότες. Προβλέπεται δεσμευμένος προϋπολογισμός τουλάχιστον 300 δισεκατομμυρίων ευρώ για άμεσες ενισχύσεις εισοδήματος και υποστήριξη σε περιόδους κρίσεων, εξασφαλίζοντας τη συνέχεια της στήριξης στο ίδιο επίπεδο με τη σημερινή ΚΑΠ. Οι άμεσες ενισχύσεις πλέον καλύπτουν ένα ευρύτερο φάσμα παρεμβάσεων, περιλαμβάνοντας ενισχύσεις ανά εκτάριο, οικολογικά κίνητρα, καθώς και δράσεις εκσυγχρονισμού και καινοτομίας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
Παράλληλα, προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης όπως το LEADER θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται μέσα από τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης, συνολικού ύψους 865 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εισάγεται και νέο Ταμείο Ανταγωνιστικότητας για την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας στον αγροτικό τομέα.
Ενίσχυση της προστασίας σε περιόδους κρίσεων
Με στόχο τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα των αγροτών, δημιουργείται ένα ενισχυμένο δίχτυ ασφαλείας ύψους 6,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για την επταετία, διπλασιάζοντας ουσιαστικά τους πόρους του σημερινού αποθεματικού κρίσεων.
Η ΚΑΠ μετά το 2027 επιδιώκει να εξασφαλίσει αξιοπρεπές εισόδημα για τους αγρότες, ασφαλή και προσιτά τρόφιμα για τους καταναλωτές, και προστασία του περιβάλλοντος, ενώ προσαρμόζεται στις νέες προκλήσεις με περισσότερη ευελιξία για τα κράτη μέλη.
Περισσότερη ευελιξία, λιγότερη γραφειοκρατία
Η πρόταση προβλέπει ένα πιο απλοποιημένο και ευέλικτο σύστημα υλοποίησης, καταργώντας τον διαχωρισμό σε δύο πυλώνες. Αυτό το ενιαίο πλαίσιο θα επιτρέψει καλύτερο σχεδιασμό και ευκολότερη διαχείριση για τις εθνικές αρχές, ενισχύοντας τη σύνδεση με άλλα προγράμματα χρηματοδότησης.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους νέους αγρότες, οι οποίοι εκτός από τις άμεσες ενισχύσεις, θα ωφελούνται και από γενικότερες επενδύσεις σε αγροτικές περιοχές όπως καλύτερη συνδεσιμότητα, βασικές υπηρεσίες, φροντίδα παιδιών και εκπαίδευση.
Δίκαιη και στοχευμένη στήριξη
Οι ενισχύσεις ανά εκτάριο θα απευθύνονται πλέον μόνο σε αγρότες που είναι ενεργοί και καλλιεργούν οι ίδιοι τη γη τους. Ιδιαίτερη προτεραιότητα θα δοθεί στους νέους, στους μικρούς και μικτούς παραγωγούς και σε εκείνους που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς. Εισάγεται ανώτατο όριο ενίσχυσης στις 100.000 ευρώ ανά εκμετάλλευση, για πιο δίκαιη κατανομή των πόρων.
Ταυτόχρονα, οι δράσεις επενδύσεων και στήριξης εισοδήματος που ήταν στον δεύτερο πυλώνα, θα συνεχιστούν με συγχρηματοδότηση, καλύπτοντας και κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους.
Στο προσκήνιο η ανανέωση γενεών
Η ΚΑΠ ενισχύει την ανανέωση γενεών με ειδικά «πακέτα εκκίνησης» για νέους αγρότες και απαιτεί από τα κράτη μέλη να χαράξουν στρατηγικές στήριξης των νέων, προσαρμοσμένες στις εθνικές ανάγκες.
Νέα προσέγγιση για το περιβάλλον
Η νέα ΚΑΠ ενισχύει τα κίνητρα για δράσεις υπέρ του περιβάλλοντος, εισάγοντας το «Σύμφωνο Υπεύθυνης Διαχείρισης» αντί για το σημερινό σύστημα πολλαπλής συμμόρφωσης. Οι πρακτικές αυτές θα προσαρμόζονται στις τοπικές ανάγκες και τύπους παραγωγής, αλλά με υψηλούς κοινούς στόχους, όπως η προστασία εδαφών, υδάτων και ευαίσθητων οικοσυστημάτων.
Η πρόληψη και διαχείριση κινδύνων ενισχύεται, ενώ προβλέπονται καλύτερες αποζημιώσεις για ασφαλισμένους παραγωγούς σε περίπτωση φυσικών καταστροφών ή ασθενειών.
Εξελίξεις στις αγορές γεωργικών προϊόντων
Η Επιτροπή προχωρά και σε αναθεωρήσεις του κανονισμού για την Κοινή Οργάνωση Αγοράς, εισάγοντας μέτρα όπως:
- προώθηση της τοπικής κατανάλωσης μέσω των σχολικών προγραμμάτων διανομής,
- δημιουργία τομέα για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες,
- προστασία ονομασιών για προϊόντα κρέατος,
- νέες προδιαγραφές επισήμανσης για κρέας και τυρί,
- μέτρα ενίσχυσης της επάρκειας σε κρίσεις.
Μια ΚΑΠ για το μέλλον
Η ΚΑΠ αποτελεί μια από τις πιο διαχρονικές πολιτικές της ΕΕ, στηρίζοντας την παραγωγή ασφαλών και ποιοτικών τροφίμων για 450 εκατομμύρια Ευρωπαίους και ενισχύοντας τις αγροτικές κοινότητες. Η μεταρρύθμιση για μετά το 2027 στηρίζει έναν αγροτικό τομέα πιο ανταγωνιστικό, βιώσιμο και ανθεκτικό, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της νέας εποχής και των νέων γενεών.
Η πρόταση θα εξεταστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, με στόχο η νέα ΚΑΠ να τεθεί σε ισχύ την περίοδο 2028-2034.
Πηγή: https://agriculture.ec.europa.eu/media/news/next-chapter-cap-2025-07-17_en
